Dit reisverslag, Vinderparadijs de Eifel, is een ingezonden artikel van Ronald Wilfred Jansen, een natuur en documentaire fotograaf. Hij heeft in de Eifel de natuur en vlinders gefotografeerd en heeft daar een mooi reisverslag van gemaakt. In het artikel is ook een link te vinden naar zijn website voor meer informatie over zijn werk.
Reisverslag: Vlinderparadijs de Eifel (door Ronald Wilfred Jansen).
Ik besloot een deel van het natuurgebied de Eifel in Duitsland te bezoeken, omdat het bekend staat als vlinderparadijs. En ik wilde mooie natuurfoto’s maken.
De Eifel is een laaggebergte met een geologische geschiedenis van vulkanische activiteiten. Het natuurgebied ligt op slechts 80 kilometer afstand van Maastricht. Uitbarstingen zijn mogelijk; ik ondervond slechts de rust.
De Eifel spreidt zich uit over Duitsland, België en Luxemburg. Het Duitse deel van de Eifel ligt in de deelstaat Noordrijn – Westfalen en Rijnland – Palts. Sinds 2004 is een deel van het noorden van de Eifel in Duitsland het Nationaal Park Eifel geworden. Dit Nationale Park en het Duits-Luxemburgs Natuurpark de Zuid-Eifel maken deel uit van het complete natuurpark Hoge Venen Eifel.
Ik logeerde in een hotel in Kalterherberg, ongeveer 10 kilometer ten zuidwesten van Monschau. Bij aankomst kreeg ik direct een soort Heimat gevoel. Ik zag een vakwerkhotel op een heuveltje met bospaden, koeien en weiden. Zoals in Duitsland gebruikelijk zag alles er erg ordelijk uit inclusief de bloembakken.
In een soort overdekte schuur konden de bezoekers hun auto’s parkeren. Het hotel lag in een rustige omgeving zodat ik (meestal) goed kon slapen. ’s Avonds zijn er veel muggen buiten, toch kon ik het badkamerraam openzetten zonder dat ik last had van muggen. Beneden was er een bar en een tv (i.v.m. WK voetbal).
Op loopafstand van het hotel lag het bergdal met de bloemenweiden. Rondom lagen de beboste heuvels. Een beek stroomde door het dal. Bepakt met mijn fotoapparatuur bereikte ik lopend in ongeveer 20 minuten het natuurgebied. Het pad door het bos markeert de scheiding tussen Duitsland en België.
Vanaf het hotel loop ik in 20 minuten naar België: soms is dit gebied in de Eifel niet toegankelijk omdat er dan legeroefeningen worden gehouden. Dat staat bij de ingang aangegeven. Echter ook als het verboden gebied was konden wij een eindje zonder gevaar het gebied inlopen werd ons verteld.
Meestal fotografeerde ik in Duitsland. Soms in België: de struiken hielden wat wind tegen waardoor het in België iets beter ging om vlinders te fotograferen. Door een midweek op een locatie te blijven kon ik dit gebied goed verkennen en de nodige tijd nemen om planten en dieren te zoeken, benaderen en te fotograferen. Ook kon ik af en toe eens teruggaan om op een andere wijze foto’s te maken. Het constant in en uitpakken van koffers geeft me geen rust.
Bij aankomst was ik vermoeid maar ik ging toch direct uitproberen of ik foto’s kon maken. Opvallend was de wind die vooral ’s middags (juni) woei. Het was moeilijk om insecten scherp te fotograferen als de bloemen erg bewegen. Met mijn motordrive en autofocus wist ik toch scherpe opnamen te maken.
Mijn aandacht werd ook getrokken door de mooie bloemen in het veld. Ik vond vooral de parelmoervlinders erg mooi. In de vroege ochtend zijn de insecten niet actief en kon ik de vlinders met dauwdruppels fotograferen. Ook waait het ’s ochtends iets minder hard dan overdag. ’s Ochtends is het mooist om te fotograferen. De vlinders zitten vooral op roze adderwortel, hun waardplant.
Eenmaal ging ik om 5 uur ’s ochtends. Van de spanning kon ik die nacht niet slapen. Opvallend is dan dat de vogels vroeg zo actief zijn en veel zingen. Een roodborstje zat op een takje: ik had de camera nog in mijn tas kon niet op tijd een foto te maken met mijn macro objectief, die ook een licht teleobjectief is.
Het geloei van runderen galmde in de vallei. Ik had geluk dat het die ochtend onbewolkt was en het zonlicht een oranje gloed over de bomen bracht, dit terwijl het weerbericht bewolking had aangekondigd.
In het aanwezige licht kon ik met statief de nodige scherpe foto’s maken. Het kostte wel enige moeite om vlinders op bloemen in de dauw te vinden. Soms gebruikte ik een kleine zaklantaarn om de vlinder iets op te lichten. Een reflectieschermpje hielp hierbij ook en hield de wind iets tegen.
Ik vond ongeveer zes vlinders in twee uur tijd. Het mooie zachte licht verdwijnt snel. Na een uur is de dauw verdwenen en de vlinders bewegen hun voelsprieten. Ook die ochtend was er enige wind, maar niet zo sterk als overdag. Ik kon van de gebaande wegen afwijken en op de velden lopen. Dat leidde deels wel tot platgetrapte bloemvelden. Er waren meer bezoekers aan het dal. Ik liep zoveel mogelijk op de reeds aangebrachte graspaden om de natuur te sparen. Een boswachter reed nog voorbij, maar greep niet in. Blijkbaar mocht het dus.
In een houten hutje voorzien van picknick tafels kon ik goed pauzeren. Een prullenbak ontbrak hier. Er zijn weinig picknick tafels in het land. De Duitse wandelaars liepen vaak standaard met hoofdbedekking en wandelstok bleven op de bospaden. Duitsers zijn toch wel vaak formeel en correct. Ook reden er regelmatig Duitse mountain-bikers door de bossen. Toch overheerste de rust. Geen geluid van auto’s en snelwegen in het dal.
Tijdens deze reis vond ik het leukst om een aantal uren langs een beek te zitten. Het geluid van het water geeft me een geruststellend gevoel. De libellen vlogen om me heen en als ik rustig zat dan landde er een vlak bij mij. Zo kon ik gemakkelijk van nabij foto’s maken van libellen. De bosbeek juffer kon ik ’s ochtends ook goed fotograferen in de dauw. Veel mannelijke bosbeek juffers gingen met elkaar de strijd aan. Soms zag ik een bruinkleurig vrouwtje. Door de reflecties in het water kleurde mijn gezicht snel bruin.
In Nederland zijn sommige libellen zeldzaam geworden, omdat hun biotoop steeds meer wordt aangetast en het beekwater niet altijd van een goede kwaliteit is.. In Duitsland is het biotoop voor deze libellen en andere insecten veel geschikter. Opvallend is ook dat alles in de Eifel veel grootschaliger is dan in Nederland. De weiden en bossen zijn veel omvangrijker, evenals de heuvels en dalen. Wat dat betreft zit ik in een heel andere wereld op 3 ½ uur rijden vanaf Utrecht.
De rode vuurvlinder die ik hier zag is in Nederland praktisch uitgestorven, omdat bloemrijke beekdalen in Nederland nagenoeg ontbreken en de intensieve landbouw de bodem doet verzuren. Ook zijn de beekdalen hier een stuk vochtiger dan in Nederland. En er is een stuk minder bebouwing in de natuur.
Op den duur bleek dat ik in de Eifel veel vlindersoorten en planten kon vinden, die ik nog nooit in Nederland heb waargenomen. Andere mooie vlinders die hier leven zijn ondermeer de purperstreep parelmoervlinder, aardbeivlinder en bont dikkopje. Aparte planten zijn ondermeer de zwartblauwe rapunzul, die ik sporadisch zag. Blijkbaar zeldzaam. In het bos vond ik nog een vijver waar pas uitgekomen bruine kikkers leefden, slechts een paar centimeters lang. Wel schattig. Toch maken kikkervisjes zich soms schuldig aan kannibalisme.
Tussendoor bezocht ik nog kort Monschau met zijn fraaie vakwerkhuizen. Ook hier zag alles er van buiten onberispelijk uit. Een beek. Leuke straatjes en terrassen. Het is natuurlijk de vraag of achter die mooie façade zich niet meer menselijk leed afspeelt. De crisis zal in Duitsland ook slachtoffers maken.
De kalkgraslanden in de omtrek van het stadje Blankenheim, ongeveer 40 kilometer ten oosten van Kalterherberg, zijn fraai. Uitgestrekte bloemenweiden en weilanden langs de bosranden. Hier groeien veel orchideeën en fladderen verschillende vlinders rond, zoals de akker parelmoervlinder, dambordje en
het adonisblauwtje. Ook hier waaide het vrij hard, zodat het moeilijk is om korte sluitertijden te gebruiken. Op de heuvels groeien de orchideeën en vliegen dwergblauwtjes. De wind buitte ik uit om speciale technieken toe te passen zoals flitsen op het 2e gordijn en bewegingen vastleggen.
Op een heuvel zie ik vier nieuwsgierige paarden binnen een omheining. Eerst schrikken ze maar dan lopen ze naar me toe. Ik geef de paarden wat gras. Het lukt me niet een mooie foto te maken. Opnieuw wordt ik geconfronteerd met de grootschaligheid van de landerijen en het ontbreken van herkenningspunten om me heen. Ik zorg er voor dat ik niet te ver weg loop en de weg terugvindt.
Ten westen van Kalterherberg ligt het Naturschutzgebiet Perlenbach-Fuhrtsbachtal, waar ik tijdopnamen van de stromende beek in het bosdal maakte.
In de bergen is nauwelijks autoverkeer. Toch blijft het uitkijken bij het oversteken van de wegen. Bij de watermolen in dit park kwamen in een bocht auto’s/motoren voorbij. Een voetganger die niet oplet is dan snel de dupe.
Lees ook eens ons artikel: Wilde Orchideeën in het Natuurpark Süd Eifel, Duitsland.
Onderweg zag ik veel verhoogde jagershutten staan aan de rand van het bos. Jagen is populair in Duitsland. Logisch dat ik praktisch geen groot wild, waaronder reeën, in het veld zag staan. Ook niet ’s ochtends of ’s avonds. Slechts één ree zag ik in het veld. Wel heb ik vanuit de verte een aantal vossen in het veld zien jagen. Af en toe sprong er een vos omhoog om klein wild of zo te vangen. Een verrekijker is dan handig om wild en vogels te spotten. Zo vliegen er regelmatig buizerds en rode en zwarte wouwen rond.
Hoewel ik maar een midweek in juni ben weggeweest, lijkt het of ik door alle indrukken er langer ben geweest. Ik heb veel foto’s gemaakt, waarvan een kleine selecties goede resultaten gaf. Een mooi gebied, zowel voor een korte als een lange vakantie. Nabij de Nederlandse grens. Ik kan niet over de hele Eifel oordelen omdat ik slechts een klein gebied heb bezocht voor vooral de vlinders.
Thuis de napret van de foto’s bewerken (Photoshop CS6), selecteren en opslaan. Ik fotografeer in RAW voor de hoogste kwaliteit. Een selectie van mijn foto’s heb ik gepubliceerd op www.rwj-publishing.com > Portfolio > Duitsland Eifel.
Alle foto’s in dit reisverslag van de Eifel zijn van en gemaakt door Roanald Wilfred Jansen. Meer foto’s van de Eifel en grotere formaten zijn te vinden op zijn bovengenoemde website.
Misschien wil je ook lezen:
Lies Lammers zegt
Ik heb met veel genoegen dit mooie verslag gelezen.
In juni zijn we van plan om naar de Eifel te gaan.
Mag ik weten welk hotel in Kalterherberg je hebt gehad ?
Het is nl. altijd fijn om dicht bij de gebieden te kunnen overnachten.
Met vriendelijke groeten,
Lies Lammers.